Zaman zaman teknolojinin dile etkileri konuşulur. Lise edebiyat derslerinde de böyle bir konu var. Öğrencilerden teknolojinin dilimizi nasıl etkilediğini düşünmeleri isteniyor. Etkiler genelde dilimize yeni kelimelerin girdiği, anlık yazışma uygulamalarında bazı kısaltmaların yaygınlaştığı şeklinde sıralanıyor. Ben son zamanlarda özellikle yapay zekânın yaygınlaşmasıyla birlikte yapısal bir etkinin de söz konusu olduğunu fark ediyorum. Bir şeyler yazarken otomatik yazım modunda isek ile’yi ve idi’yi ayrı yazmamız avantajlı oluyor. Özellikle özel isimlerde ilenin ayrı yazılması kolay oluyor; kesme işaretiyle uğraşmak zorunda kalmıyoruz. İdi de aynı şekilde: “Ahmet’ti” yerine “Ahmet idi” gibi…
Teknolojinin dile dolaylı etkisi çok daha fazla olsa gerek. Ben dikkatimi çeken küçük somut bir etkiden bahsettim. Bu alanda çalışanlar neler yazdılar, neler tespit ettiler bilmiyorum. Ama güzel bir konu. Dilin zaman içindeki değişimi, evrimi… Özellikle de yapısal birtakım değişimler. Bağlaç seçimi, edatların anlamındaki değişiklikler, zaman (anlam) kaymaları… Dil yavaş yavaş değiştiği için, çoğu zaman, bir insan ömrü bu değişimi tespit etmek için yetmiyor, ama literatür tarandığında, eski gazetelere bakıldığında bazıları insanı gülümseten farklılıklar göze çarpıyor. Gerçekten, dilde nereden nereye geldiğimiz, nereye gitmekte olduğumuz ilgiyle çalışılabilecek bir konu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder